Bệnh thương hàn là một bệnh lý nhiễm khuẩn do vi khuẩn Salmonella typhi. Bệnh có thể lây nhiễm do sử dụng các loại thức ăn hoặc nước uống bị nhiễm vi khuẩn.


thương hàn

Salmonella typhi
(Nguồn từ http://phil.cdc.gov)

Vi khuẩn được phóng thích ra bên ngoài từ những người bị nhiễm bệnh và lây lan thông qua thức ăn hoặc nước uống bị nhiễm bệnh trong các điều kiện vệ sinh và môi trường kém. Một số các triệu chứng thường gặp bao gồm sốt có chu kỳ, đau đầu, cảm giác mệt mỏi không đặc hiệu, và chán ăn. Nếu như không điều trị, các biến chứng nặng có thể xuất hiện.

Bệnh lây lan như thế nào?

Bệnh thương hàn thường lây lan thông qua việc sử dụng các loại thức ăn hoặc nước uống bị nhiễm vi khuẩn. Có tới 5% các trường hợp nhiễm bệnh sẽ khôngbiểu hiện triệu chứng, được gọi là "người lành mang trùng" và họ có thể phát tán vi khuẩn cho những người khác.

Những ai có nguy cơ bị nhiễm bệnh?

Bất cứ những ai chưa được miễn dịch với thương hàn đều có thể bị nhiễm bệnh nếu phơi nhiễm với vi khuẩn thông qua việc sử dụng các loại thức ăn hoặc nước uống bị nhiễm bệnh, chẳng hạn như các loại hải sản được đánh bắt từ các vùng nước bị nhiễm bẩn, các loại thịt nguội, trái cây, rau chưa được nấu chín (salad) và sử dụng các loại nước uống và nước đá chưa được xử lý.

Những ai có nguy cơ bị nhiễm bệnh thương hàn

Các triệu chứng của bệnh thương hàn?

Sau khi nhiễm vi khuẩn, các triệu chứng của bệnh thương hàn thông thường cần 7 – 14 ngày mới xuất hiện nhưng thời gian có thể thay đổi từ 3 đến 60 ngày.

Các triệu chứng có thể có nhiều mức độ nặng khác nhau và có thể bao gồm sốt, đau đầu, mệt mỏi toàn thân, và chán ăn. Sốt có tính chất chu kỳ, cao nhất vào buổi chiều tối và buổi tối.

Trẻ lớn và người lớn thường biểu hiện triệu chứng táo bón, trong khi trẻ nhỏ thì thường biểu hiện triệu chứng tiêu chảy. Nếu không điều trị, bệnh có thể dẫn đến các biến chứng nặng như chảy máu ở ruột, sốt nặng dần lên, và gan lách lớn.

Các khuyến cáo về việc tiêm phòng vắc-xin

Ở các quốc gia trong vùng dịch tễ của bệnh thương hàn, người dân nên cẩn thận, tránh việc sử dụng các loại thức ăn hoặc nước uống bị nhiễm bẩn; một số các khuyến cáo bao gồm:

  • Tránh sử dụng các loại thức ăn nguội để ở nhiệt độ phòng trong nhiều giờ;
  • Tránh sử dụng các loại thức ăn chưa được nấu chín, bao gồm các loại salad và trái cây chưa gọt vỏ.
  • Ăn chín uống sôi;
  • Chỉ sử dụng các loại nước đóng chai (nhãn phải còn nguyên vẹn) để uống và đánh răng;
  • Không nên cho nước đá vào trong các loại nước uống;

Một cách dễ nhớ về những thứ cần tránh là: Nếu bạn không thể luộc, nấu hoặc gọt vỏ thì không dùng

Phòng ngừa thương hàn

Các cơ quan y tế khuyến cáo tất cả những người từ 2 tuổi trở lên đi du lịch đến các khu vực dịch tễ có tỷ lệ lưu hành của thương hàn cao cần phải được tiêm phòng vắc-xin thương hàn.

Một số tác dụng phụ có thể xuất hiện sau khi tiêm vắc-xin. Vui lòng thảo luận với nhân viên y tế của bạn về những vấn đề bạn quan tâm và thông báo cho họ biết nếu bạn hoặc người thân của bạn xuất hiện các triệu chứng của các tác dụng phụ vì trong nhiều trường hợp có thể phải cần điều trị.

Thông tin tham khảo:

Australian Government Department of Health and ageing, The Australian Immunisation Handbook, 10th edition, 2013, pp.416-422

http://www.health.gov.au/internet/immunise/publishing.nsf/Content/Handbook10-home disclaimer

(được truy cập vào tháng 06/2013)